Bronşit, soluk borusundan akciğerlere giden hava kanallarının iç yüzey zarının, akut veya kronik olarak iltihaplanmasını anlatan tıbbi bir terimdir. Bronş; akciğerlere hava ve oksijen taşıyan, soluk borusundan sağ ve sol akciğerlerde binlerce dala ayrılan kılcal borulara verilen isimdir. İşte bu boruların iltihapla tıkanmasına da bronşit denir. İltihabi durumla birlikte, balgam (sekresyon- mukus) çıkaran bezlerin sinir uçları aşırı derecede uyarılarak, bol miktarda sekresyon açığa çıkar. Aslında bu bir reflekstir ve çok şiddetlenirse ödem oluşturarak hava yollarını tıkar.
Bronşit hastalığı için bir “sigara hastalığı” demek mümkündür. Çünkü bu hastalık sağlıklı bir insanda kolaylıkla gelişmez. Ancak nezle ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonları, sigara içenlerde hava yolları zarar gördüğü için kolaylıkla alta iner ve bronşite zemin hazırlar. Yani “uzun süre sigara kullanımı %80-90 oranında bronşite yol açar” diyebiliriz. Ayrıca sigara kullanmayanlarda da nezle gibi bakteriyel enfeksiyonlar ve grip, boğmaca, kızamık gibi tüm hava yollarına yayılan viral enfeksiyonlar zemin hazırlar. Kronik sinüzit de özellikle çocuklarda bronşit sebebidir. Bazen de genetik bir hastalık bronşite yol açabilir. Belirtileri astım hastalığınla kolaylıkla karışabilen bir hastalıktır. Bir farkları vardır; astım hastası istese de sigara içemez.
Bronşit Belirtileri
- Başlangıçta ağrı ve yanmanın da eşlik ettiği kuru öksürük veya öksürük krizi,
- Halsizlik, hafif ateş,
- Burun akıntısı, hapşırma,
- Giderek cerahatlenen balgam çıkarma,
- İlerleyen nefes darlığı ve hırlama görülür. Tüm bu belirtiler tedavi edilmezse hastalık kronikleşir.
- Kronik bronşitte, her yıl özellikle kış mevsiminde 2-3 ay boyunca solunum yetmezliğine kadar varabilen sıkıntılar yaşanabilir.
Bronşite ne iyi gelir?
Dinlenmek, bol sıvı tüketmek, kirli havalardan, tozlu ortamlardan uzak durmak ve buhar banyoları iyi gelir.
Bronşit tedavisi
Hekim, hastanın reflüsü de varsa asit azaltıcı ilaçlar, nefes darlığı, hırlama görülüyorsa bronş genişletici, hassasiyet azaltıcı ilaçlar verebilir. Antibiyotik tedavisi ve ileri safhalarda kortizon kullanımı gerekebilir.
Bronşite iyi gelen bitkiler
Karaturp (ezilmiş suyu balla karıştırılmalı), adaçayı, ıhlamur, zencefil ve karanfille hazırlanmış elma çayı doğal şifa veren seçeneklerdir. Birkaç damla okaliptüs yağı damlatılmış buharı solumak da hava yollarını açar.